مالیات چیست؟
مالیات مبلغی‌ست که شهروندان (اشخاص حقیقی و حقوقی) در مقابل خدمتی که از دستگاه‌های دولتی دریافت می کنند به صورت قرض‌الحسنه و بلاعوض آن را به دولت جهت جبران هزینه‌های عمومی پرداخت می‌کنند.
مالیات در واقع انتقال بخشی از درآمدهای جامعه به دولت می باشد زیرا این دولت است که زیرساخت‌ها و ابزارهای لازم برای تحقق درآمدها را فرآهم ساخته است.
“مالیات مبلغی‌ست که شهروندان، جهت جبران هزینه‌های عمومی به دولت پرداخت می‌کنند”
چرا شهروندان باید مالیات بپردازند؟
دولت‌ها با درآمد حاصل از مالیات شرایط مناسب را برای فعالیت‌های اقتصادی فرآهم می‌کنند و علاوه بر این یکی از درآمدهای مهم دولت اخذ مالیات از شهروندان است.شهروندان با پرداخت مالیات در هزینه‌های عمومی جامعه سهیم هستند.
بخشی از درآمدهای افراد جامعه، به‌واسطه‌ی زیرساخت‌ها و ابزارهایی‌ست که توسط دولت‌ها به وجود می‌آیند؛
پرداخت مالیات، به دلیل جبران این هزینه‌ها و تداوم و بهبود خدمت‌رسانیِ دولت‌ها ضرورت دارد.
فرار مالیاتی چیست و چه مجازاتی دارد؟
به هرگونه تلاش غیرقانونی که با هدف خودداری از پرداخت مالیات یا کمتر پرداختن آن انجام شود، فرار مالیاتی می‌گویند.
یکی از مهم‌ترین مجازات‌هایی که برای فرار مالیاتی در قانون مالیاتی(ماده ۱۹۹ و ۲۰۰) در نظر گرفته‌اند این است که شخص متخلف علاوه بر اینکه باید مالیات خود را پرداخت کند، مشمول جریمه‌ای ۲۰ درصدی از مالیات پرداخت نشده هم می‌شود.
مؤدی مالیاتی کیست و چه وظیفه‌ای دارد؟
به کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی که باید مالیات پرداخت کنند و موظف به پرداخت مالیات به دولت هستند مؤدی مالیاتی می گویند؛ کلیه مؤدیان وظیفه دارند اطلاعات و اسناد درخواستی از سوی سازمان امور مالیاتی را تکمیل نموده و در زمان مقرر به سازمان امور مالیاتی ارسال نمایند و مالیات در نظر گرفته شده را در زمان مشخص اعلام شده، پرداخت نمایند.
اظهارنامه مالیاتی چیست؟
اظهارنامۀ مالیاتی، کارنامه مالی یکساله مؤدیان است که برای محاسبه میزان مالیات قابل پرداخت به سازمان امور مالیاتی تحویل می‌دهند.
اشخاص مشمول مالیات چه کسانی هستند؟
بسته به قوانین مالیاتی هر کشور، افراد حقیقی و حقوقی با موقعیت‌های متفاوت، مشمول مالیات می‌شوند و مؤدی مالیاتی به حساب می‌آیند. طبق قوانین ایران گروه‌های زیر مشمول مالیات به حساب می‌آیند:
- کلیه افراد حقیقی و حقوقی که در ایران مالک هستند و بر اساس مال و املاک خود باید مالیات بدهند.
- اشخاص حقیقی که در ایران هستند و با توجه به درآمدهایی که در ایران و خارج از ایران دارند باید مالیات پرداخت کنند.
- اشخاص حقیقی ایرانی که خارج از ایران درآمدهایی دارند باید بر اساس درآمد کسب شده خود مالیات پرداخت کنند.
- اشخاص حقوقی ایرانی بر اساس درآمدهایی که در ایران و در خارج از ایران بدست می‌آورند.
- اشخاص حقیقی و حقوقی غیرایرانی بر اساس درآمدهایی که در ایران بدست می‌آورند.
طبق قوانین ایران، مؤدیان مالیاتی افراد زیر هستند:
اشخاص حقیقی و حقوقی ساکن ایران(ایرانی و غیرایرانی)، که در ایران ملک یا مال یا درآمد دارند.
اشخاص حقیقی و حقوقی خارج از ایران(ایرانی و غیر ایرانی)، که درآمدی حاصل از امکانات بازار ایران دارند.
چه اشخاصی مشمول پرداخت مالیات نمی باشند؟
دستگاه‌ها و نهادهایی که بودجۀ آنها توسط دولت پرداخت می‌شود و یا مجوز لازم را از نهادهای مربوطه دارند، از پرداخت مالیات معاف می‌باشند.
نرخ مالیاتی چیست؟
نرخ مالیات، معیاری است که مؤدیان هنگام محاسبه مالیات باید از آن برای تعیین و میزان مالیات تعلّق گرفته استفاده نمایند؛ نرخ مالیات بر اساس جزییات مفصلی از سمت سازمان مالیاتی تعیین می‌شود و نمی توان‌برای مالیات نرخ ثابتی در نظر گرفت.
نرخ مالیاتی صفر چست؟
گاهی اوقات دولت‌ها برای اینکه از بنگاه‌های اقتصادی و یا برخی از کسب‌وکارها حمایت کنند، نرخ مالیاتی صفر را در مدت معین و مشخصی برای آن کسب‌وکارها در نظر میگیرند. نرخ مالیاتی صفر، به این معنی‌ست که در آن مقطعِ موقت، نرخ مالیاتی برای آن کسب‌وکار یا بنگا‌ه اقتصادی خاص وجود ندارد و موقتاً معاف از مالیات است.
نرخ مالیاتی صفر با معافیت چه تفاوتی دارد؟
در نرخ مالیاتی صفر، عدم پرداخت مالیات در مدت زمان معینی برای کسب‌وکارها تعیین می شود اما معافیت مالیاتی یعنی برخی از مشاغل و دستگاه‌ها به صورت دائم از پرداخت مالیات معاف هستند.
در انتها لازم به ذکر است که متن‌های اینچنینی هیچ‌گاه جایگزینی برای نوشته‌های حقوقی و قانونی نخواهند بود و به علت اختصار و ساده‌نویسی، در این مطلب تلاش شده است که کاربردی بودن، بیشتر از دقت مدنظر باشد.
