۱۸ بهمن ۱۴۰۱ روز جهانی «اینترنت امن‌تر» است. این روز Safer Internet Day نام گرفته است و قرار است به بهانۀ این روز، به امنیت بیشترِ فضای مجازی فکر کنیم. مخصوصاً برای کودکان و نوجوانان.
هدف از نام‌گذاری این روز به‌عنوان روز اینترنت امن‌تر این ست که با برگزاری نشست‌ها، رویدادها، یا تولید محتواهایی تلاش کنیم تا آگاهی در زمینۀ امنیت فضای آنلاین را بالاتر ببریم؛ امنیتی که با فراگیرتر شدن و استفادۀ هرروزۀ ما از اینترنت و شبکه‌های مجازی، اهمیت بسیار بیشتری پیدا کرده است.
ترغیب دیگران به فکرکردن راجع به امنیت فضای مجازی و مقابله با محتواهایی که مصداق محتواهای مضر محسوب می‌شوند، یک وظیفۀ جهانی است؛ و منظور از محتوای مضر، محتوایی نیست که توسط یک ایدئولوژی یا دیدگاه خاص، مضر تشخیص داده شود؛ بلکه منظور، محتواهایی از جنس آزار و اذیت، سخنان نفرت‌آمیز و نژادپرستانه، کلاهبرداری و سوءاستفاده و فعالیت‌هایی از این نوع است.
متولیان برگزاری مراسم برای روز جهانی اینترنت امن‌تر، معمولاً دولت‌ها، مدارس، و مؤسسات و سازمان‌های غیرانتقاعی هستند و هدف آنها این است که به مردم، اهمیت امنیت آنلاین را توضیح بدهند و آنها را متوجهِ خطرات احتمالی این بخش از جهانی که هرروزه ساعات زیادی در آن زندگی می‌کنیم، بکنند.
چرا نام‌گذاری یک روز به‌عنوان «روز اینترنت امن‌تر» مهم است؟
این روز مهم است چرا که اینترنت به بخشی جدانشدنی از زندگی روزمرۀ ما انسان‌ها تبدیل شده است و مناسبت‌هایی از این دست، بر نیاز افراد، دولت‌ها و سازمان‌ها به همکاری بیشتر برای ایجاد یک محیط آنلاین ایمن، تأکید می‌کند.
با یادآوری‌ای که از طریق نام‌گذاری این روز صورت می‌گیرد و به کمک فعالیت‌ها و نشست‌هایی که به همین بهانه صورت می‌گیرد، ما از خطرات حاضر و خطرات بالقوۀ مرتبط با اینترنت بیشتر آگاه می‌شویم و به‌احتمال زیاد، رفتار مسئولانه‌تر، مثبت‌تر و امن‌تری را در این محیط جهانی از خود نشان خواهیم داد.
در ادامه، و به بهانۀ این روز، به توصیه‌هایی در زمینۀ حفظ ایمنی در فضای آنلاین اشاره شده و هرکدام از آنها به‌صورت مختصر شرح داده خواهند شد:
۱۰ نکته برای استفادۀ امن‌تر از اینترنت:
بگذارید اطلاعات شخصی شما، شخصی بمانند.
واقعیت این است که قرار نیست تمام همکاران و مشتریان و خریداران، چه فعلی، چه سابق و چه بالقوه، به اطلاعات شخصی شما دسترسی داشته باشند؛ اینکه خانۀ شما کجاست و به کدام کافه و رستوران می‌روید و برای سفر به کدام شهر رفته‌اید؛ اینها اطلاعات شخصی شما هستند و باید تا حد امکان شخصی بمانند.
تنظیمات حریم خصوصی را همیشه روشن نگه دارید.
تنظیمات حریم خصوصی چیزی نیست که شرکت‌ها راغب باشند که شما از آن استفاده کنید؛ چرا که افزایش سختگیری توسط شما نسبت به حریم خصوصی، ارتباط مستقیم دارد با کمتر شناخته شدنتان و طبیعتاً باعث خواهد شد که تیم‌های بازاریابی اطلاعات کمتری از شما برای فروش محصولات یا خدماتشان در اختیار داشته باشند.
در نتیجه، این شما هستید که باید هنگام استفاده از هر پلتفرم یا نرم‌افزاری، تلاش کنید که تنظیمات حریم خصوصی خود را مجدداً مرور کرده و بعد از تنظیم معیارهای مدنظرتان، همیشه آن را روشن نگه دارید.
از مرورگرها به‌صورت امن استفاده کنید.
هنگام پرسه‌زدن در اینترنت و فضای مجازی، محتواهای تبلیغاتی زیادی در معرض دید ما قرار میگیرند که معمولاً به‌گونه‌ای تحریک‌کننده و جذب‌کننده هستند و ما را مجبور می‌کنند که به آنها نگاه کنیم. دربرابر این وسوسه‌ها مقاومت کنید چرا که هیچ گربه‌ای محض رضای خدا موش نمی‌گیرد و ممکن است آن چیزی که به ظاهر تبلیغ به‌نظر می‌رسد، در واقع یک بدافزار باشد.
البته این امر شامل تبلیغات صفحاتی که از قبل آنها را اعتبارسنجی کرده باشیم نمی‌شود؛ ولی باید درنظر داشته باشیم که خیلی از اوقات، مخصوصاً زمانی که برای اولین بار است که از طریق مرورگری به وبسایت ناآشنایی سر زده‌ایم، نباید به تمام تبلیغات اعتماد کنیم.
از امن‌بودن اتصال اینترنت خود اطمینان حاصل کنید.(از یک اتصال امن VPN استفاده کنید.)
هنگامی که در یک مکان عمومی قرار است به اینترنت متصل شوید،(برای مثال زمانی که در یک رستوران به شبکۀ Wi-Fi دسترسی پیدا می‌کنید، باید فرض را بر این بگذارید که آن شبکه ناایمن است.
اگر در این محل‌ها از VPNهای امن استفاده کنید، کار بسیار عاقلانه‌ای انجام داده‌اید و اگر این امکان را ندارید بهتر است تا زمانی که به یک شبکۀ امن متصل نشده‌اید، اطلاعاتی مانند اطلاعات پرداخت یا رمزهای مهم خود را در دستگاه هوشمند خود وارد نکنید؛ چرا که احتمال سوءاستفاده از آن، بیشتر از زمانی است که به شبکۀ امن متصل هستید.
مراقب چیزهایی که دانلود می‌کنید باشید.
ایده‌آل‌ترین روش برای مجرمان سایبری این است که از طریق دانلود نرم‌افزارهایی که شامل بدافزار هستند، به اطلاعات شما دسترسی پیدا کنند و این امکان بالاخص برای بازی‌های معروف‌تر و نرم‌افزارهای محبوب‌تر، بیشتر وجود دارد.
تلاش کنید برنامه‌ها و بازی‌هایی را که روی کامپیوتر یا گوشی هوشمند خود نصب می‌کنید، از سایت‌هایی دانلود کنید که به آنها اعتماد دارید. دانلودکردن یک نرم‌افزار از یک وبسایت غیررسمی ناشناخته، یعنی مواجه‌شدن با درصد بالایی از ریسک امنیتی.
از پسوردهای قوی استفاده کنید.
پسوردها، بزرگترین نقاط ضعف در ساختار امنیتی اینترنتی محسوب می‌شوند و در حال حاضر هیچ راهکاری هم برای برطرف‌کردن کامل این ضعف وجود ندارد.
مشکل از جایی شروع می‌شود که کاربران برای اینکه رمزهای ورود خود را بهتر به‌خاطر بسپارند، از رمزهای ساده و تکراری استفاده می‌کنند و حدس‌زدن این رمزها برای مجرمان فضای سایبری هیچ کاری ندارد.
شما می‌توانید با استفاده از نرم‌افزارهایی که مخصوص نگهداری از رمزها هستند و در تمامی پلتفرم‌ها پیدا می‌شوند، این کار را به نرم‌افزارها بسپارید و هنگامی که قرار است رمز عبوری تعیین کنید، سعی کنید کمتر از ۱۵ کاراکتر نباشد و حتما رمز قوی انتخاب کنید؛ حتی اگر وبسایت میزبان شما را مجبور نکرده است که چنین کاری کنید.
از وبسایت‌های امن خرید کنید.
هر زمان که قرار است اطلاعات کارت بانکی خود را در وبسایتی وارد کنید، باید به آدرس سایت نگاه کنید و فقط هنگامی که مطمئن شدید با https شروع می‌شود این کار را انجام دهید. چرا که در غیر اینصورت مثل این خواهد بود که اطلاعات کارت بانکی خود را در جمع فریاد زده باشید.
حرف sکه درآخر http می‌آید، نشاندهندۀ Secureبودن ارتباط است و گاهی اوقات این امن بودن اطلاعات، با نماد قفل در کنار نوار آدرس نیز مشخص می‌شود.
مراقب اطلاعاتی که به‌اشتراک می‌گذارید باشید.
اطلاعاتی که در فضای اینترنت به‌اشتراک گذاشته می‌شوند مثل رازی هستند که اگر از دهان شما خارج شود دیگر اختیارش دست شما نیست.
اگر محتوایی هست که نمی‌خواهید افرادی به آن دسترسی داشته باشند، هیچگاه آن را در فضای مجازی به‌اشتراک نگذارید؛ چرا که ممکن است روزی بخواهید آن را پاک کنید و متوجه شوید که دیگر کار از کار گذشته است و اسکرین‌شات‌های زیادی از آن در حال دست‌به‌دست شدن است!
مراقب اینکه با چه کسی جلسۀ آنلاین تنظیم می‌کنید باشید.
ساده‌ترین راه برای هشیارشدن این است که در زندگی آنلاین هم همانقدری که در زندگی اجتماعیِ حضوری محتاط و معقول هستیم، رفتار کنیم.
افرادی که به‌صورت آنلاین با آنها ملاقات می‌کنیم، لزوماً همان کسی نیستند که ادعا می‌کنند و ما ممکن است با پروفایل‌های جعلی‌ای مواجه باشیم که در پس آن هکرهای فرصت‌طلبی منتظر استفاده از معصومیت رفتاری ما باشند.
با کسانی جلسۀ آنلاین داشته باشید که صحت و اعتبار آنها را پیشاپیش سنجیده باشید یا راهی برای سنجش شفاف آن برایتان ممکن باشد.
نرم‌افزار آنتی‌ویروس خود را همیشه به‌روزرسانی کنید.
شاید آنتی‌ویروس‌ها نتوانند «تمام» تهدیدهای اینترنتی را برطرف کنند، ولی تا حد زیادی می‌توانند اکثر بدافزارها را شناسایی و حذف کنند.
زمانیکه شما آنتی‌ویروس خود را آپدیت کرده باشید، مطمئن خواهید بود که جدیدترین دستاوردهای مقابله با ویروس‌ها را نیز لحاظ کرده‌اید و آسیب‌های به‌مراتب کمتری در کمین شما و دستگاه‌های مورد استفادۀ شما نشسته‌اند.
هفتم فوریۀ ۲۰۲۳ شاید روزی است برای یادآوری اهمیت اینترنت و فکرکردن به جنبه‌های مضری که می‌تواند علیرغم فواید بسیار زیاد اینترنت، دامن‌گیر ما و مخصوصاً کودکان و نوجوانان باشد.
اینترنتی که بخشی جدانشدنی از زندگی ما بوده، هست و امیدواریم که همچنان باشد.
در پایان از شما دعوت می‌کنیم با مراجعه به صفحه امنیت محصول پرگار از آخرین دستاورد‌ها و تمهیدات امنیتی این نرم‌افزار مطلع شوید.
